Pierre Valkering: Ik blijf streven naar eerherstel

In 2019 vierde Pierre Valkering zijn 25-jarig jubileum als priester in de Amsterdamse Vredeskerk. Daarbij presenteerde hij zijn autobiografie “Ontkleed niet naakt staan. Hoe vindt een roomse priester zijn weg?”.
In het boek komt Pierre eerlijk uit voor de periode waarin hij op zoek ging naar zijn seksualiteit, gaysauna’s bezocht en homorelaties had. Ook wijst hij op de zwijgcultuur binnen de rooms-katholieke kerk over homoseksualiteit.
Een dag later stelt de bisschop hem op non-actief. Een pauselijk decreet volgt waarin Pierre als priester wordt geschorst en hem het ambt van pastoor wordt ontnomen. Maar daarin staan volgens Pierre lasterlijke beweringen.
‘Ik procedeer nu al vijf jaar om dat ongedaan te maken. Ik blijf streven naar eerherstel.’

Foto: Martin Pluimers

Veel media-aandacht

Ter gelegenheid van het jubileum vond in de Vredeskerk een groots feest met 700 gasten plaats. Pierre had zich 25 jaar ingezet voor zijn parochianen en was geliefd. Het eerste exemplaar van het boek reikte hij uit aan Boris Dittrich. Een ander stuurde hij aan zijn baas, de bisschop van het bisdom Haarlem-Amsterdam.
Pierre: ‘Het boek kreeg veel media-aandacht. De reacties waren van uiteenlopende aard, maar vaak werd er positief gereageerd op mijn openheid en het aan de kaak stellen van de moeizame omgang binnen de rooms-katholieke kerk met homoseksualiteit. Natuurlijk verwachtte ik een uitnodiging voor een gesprek met de bisschop, maar niet dat hij me de volgende dag per mail op non-actief zou stellen. Een kerkrechtelijke procedure volgde die uitmondde in een voor mij onacceptabel pauselijk decreet.’

Kindertekeningen

Want in dat decreet treft Pierre tot zijn verbijstering onterechte aantijgingen aan. ‘Mijn ontslag is gebaseerd op schending van de celibaatsgelofte. Dat begrijp ik, ook al houd ik me, zoals de bisschop weet, daar al weer vele jaren aan. Maar in het decreet staat ook dat ik mij schuldig heb gemaakt aan “onvoorzichtigheden jegens minderjarige en kwetsbare personen”. Dit doelt op een in 2018 bij het bisdom binnengekomen melding. Volgens de melder hingen er kindertekeningen boven mijn bed, heb ik in aanwezigheid van jongeren mijn zwembroek met behulp van een handdoek aangetrokken en zou ik een pedoseksueel hebben toegelaten bij kerkelijke activiteiten. Deze beschuldigingen zijn voor mij onaanvaardbaar. Ik heb geantwoord dat er in mijn bijzijn nooit iets onoorbaars is voorgevallen en dat er geen enkele aanwijzing bestaat dat de bedoelde persoon pedoseksueel is.’

Prudentie

Tegenover het televisieprogramma Een Vandaag verklaart het bisdom in 2021 dat het gedwongen vertrek van Pierre niets te maken heeft met de melding. Het besluit daartoe was gebaseerd op schending van het celibaat. Over de melding laat het bisdom nog weten dat deze niet ging over mogelijk seksueel misbruik of een andere vorm van grensoverschrijdend gedrag, maar in de sfeer lag van de “prudentie” die van een priester verwacht mag worden. De melding is volgens het bisdom zorgvuldig afgehandeld, conform de binnen het kerkelijke recht geldende procedure.

Getuigenverhoor

‘Maar waarom staan mijn vermeende “onvoorzichtigheden jegens minderjarige en kwetsbare personen” dan in het pauselijke decreet?’, vraagt Pierre zich af. Hij wil rehabilitatie. ‘De bisschop heeft jegens mij onrechtmatig gehandeld door die beweringen als correcte informatie aan het Vaticaan door te spelen.’

Pierre vraagt de civiele rechter om getuigenverhoor hetgeen wordt toegewezen. Maar bisschop Hendriks weigert gehoor te geven aan de oproep tot getuigenverhoor. Volgens hem hoort deze zaak niet thuis bij de civiele, maar bij de kerkelijke rechter. Er moet drie jaar geprocedeerd worden voordat de Hoge Raad, onze hoogste rechter, Hendriks en ook de Vaticaanse kardinaal Stella verplicht zich te laten horen. Het getuigenverhoor van Hendriks vindt in september 2024 plaats. Stella, ook opgeroepen, komt niet opdagen. In juni 2025 legt Pierre tegenover de rechtbank zijn verklaring af. Stella moet opnieuw opgeroepen worden. Naar aanleiding van het verhoor van Hendriks heeft de rechtbank aartsbisschop Ripa, eveneens uit het Vaticaan, als nieuwe getuige toegelaten. Maar deze geeft zijn woonadres, noodzakelijk voor het uitbrengen van een dagvaarding, tot nu toe niet prijs. Pierre verzucht: ‘Hopelijk lukt het zijn adres alsnog te bemachtigen en vindt nog dit jaar het getuigenverhoor van Stella en Ripa plaats.’

Er gloort hoop

Pierre: ‘Het zal de lezers van Flamingo langzamerhand duizelen. Maar het is nog complexer. In het Vaticaan loopt een procedure volgens het kerkelijke recht van bisschop Hendriks met als doel mij weg te zenden uit de klerikale staat, zoals dat heet. Hoewel geschorst ben ik nog priester van de rooms-katholieke kerk. In deze procedure is mij geen inzage gegeven in de door Hendriks met het Vaticaan over mij gevoerde correspondentie. Daarom heb ik aan de civiele rechter in Nederland inzage in die stukken gevraagd. Helaas werd dit afgewezen omdat het om “persoonlijke en interne kerkelijke beraadslagingen” zou gaan.’ 

Maar door deze tegenslag laat Pierre zich niet uit het veld slaan. ‘Sterker nog: er gloort hoop. Want in dezelfde uitspraak oordeelt de civiele rechter dat de gevolgde kerkelijke procedure voor de inzage/afgifte van stukken niet met voldoende (processuele) waarborgen is omkleed!’

Niet alleen in eigen belang

‘Gelukkig heb ik twee advocaten die mijn belangen uitstekend behartigen. Priester en kerkjurist prof. Ruud Huysmans in het kerkelijke recht en mr. Ludith Haarmans in de civiele procedures.’ Strijdlustig vervolgt hij: ‘Ik houd steeds voor ogen dat ik niet alleen in eigen belang handel. Ik vind de houding van de rooms-katholiek kerk tegenover mij symptomatisch voor hoe de kerk zich verhoudt tot homo’s en queer mensen in het algemeen. Mijn ervaring is: wat de kerkleiding wil dat waar is, houdt zij voor waar. De feiten doen er dan niet toe. Daarmee kan ik me niet verenigen. Hopelijk leidt mijn protest ertoe dat in de toekomst anderen daar baat bij hebben.’

Wat een welkom was dat!

Op 6 september bezochten pelgrimerende queer mensen de Sint-Pietersbasiliek in Rome om het Heilig Jaar te vieren.
Pierre nam diezelfde dag deel aan een pelgrimage van Roosendaal naar de Sint-Agatha- en Barbarabasiliek in Oudenbosch – ook wel bekend als “de mini Sint-Pieter”. Daar vond een viering plaats met het thema: “Vier de hoop onder de regenboog”. Er werd gestreefd naar een inclusievere kerk. Pierre kijkt er met vreugde op terug: ‘Daar luidden bij onze aankomst alle klokken en ging de heilige deur wijd open. Wat een welkom was dat!’