Foto: Helen Schretlen (links) en Gro Rapstad (uit privé collectie)


Ze waren allebei getrouwd met een aardige man. Maar er kwamen vrouwen op hun pad die intensere gevoelens bij hen aanboorden. Gevoelens waarvan ze zich steeds meer bewust werden. Toch waren Gro en vooral Helen van mening dat je niet zo maar uit een huwelijk kunt stappen. De twijfel ontstond, nadat ze elkaar in Noorwegen in de ogen hadden gekeken. Het was liefde op het eerste gezicht, maar hoe moesten ze nu verder?


Eigen regie

Tijdens een borrel van het Roze Stadsdorp loop ik mijn buurvrouwen Gro Rapstad (1957) en Helen Schretlen (1949) tegen het lijf. Niets vermoedend drinken ze op het terras van café Hoogendam een glas wijn, wanneer ze merken dat er wel erg veel roze 50+ -ers binnenlopen. Ze hebben ooit over het Roze Stadsdorp gehoord, maar er verder geen aandacht aan besteed. Graag maak ik van de gelegenheid gebruik er wat over te vertellen en hen voor te stellen aan Lucie Gunsing, de coördinator van buurtgroep Jordaan/Centrum West.

Gro en Helen begrijpen de betekenis van het Roze Stadsdorp meteen. Helen zegt enthousiast: ‘Het lijkt ons een fantastisch initiatief. Met het klimmen der jaren loopt het aantal sociale contacten meestal terug. Ik heb kinderen, maar bij oudere lhbtiq+ -ers zijn die er vaak niet om voor gezelschap en een helpende hand te zorgen. Hoe mooi is het om dan via het Roze Stadsdorp contacten met gelijkgestemden op te bouwen en daardoor misschien je leven langer in eigen regie te kunnen voortzetten.’


Vlam in de pan

Helen is kunsthistoricus en was werkzaam bij het Rijksmuseum in Amsterdam en het Singer Museum in Laren. Bovendien verwierf zij faam door haar onderzoek naar de mogelijk problematische herkomst van kunst in Nederlandse musea. In het boek Betwist Bezit beschrijven zij en haar collega Eelke Muller de naoorlogse perikelen bij het teruggeven van roofkunst uit de Tweede Wereldoorlog aan de rechthebbenden.

Ook schreef Helen over William Singer, de naamgever van het Singer Museum in Laren. Daarvoor bezocht zij in 2005 zijn voormalige woonplaats Olden in Noorwegen. Ze ontmoette er Gro, de vonk sloeg over, maar Helen keerde terug naar Nederland met de intentie haar man niet in de steek te laten. In 2007 werd Helen opnieuw gevraagd voor onderzoek naar Olden te gaan. Ze glimlacht.  ‘Gro en ik hadden in de tussentijd niet meer dan wat e- mailcontact. Maar toen we elkaar terugzagen, sloeg de vlam in de pan. Toch vertrok ik na dat onderzoek weer met de bedoeling me bij mijn man te voegen. Maar op de terugreis wist ik het plotseling: met Gro wil ik oud worden.’


Zielsgelukkig

Gro komt uit Oslo. Na een studie aan het conservatorium verhuisde ze voor een baan naar Mosjøen, een plaats in Noorwegen vlak onder de poolcirkel.  Ze gaf er jarenlang les op een in muziekonderwijs gespecialiseerde middelbare school. Haar man kreeg een baan in Olden, Gro volgde, gaf er muziekles en ging koren dirigeren. ‘Toen ik Helen daar in 2005 ontmoette, wist ik al snel dat zij de vrouw van mijn leven was. Mijn man kende mijn gevoelens voor vrouwen en hij wist dat ik hem om die reden wellicht een keer zou verlaten. Op dat moment was voor mij de toekomst duidelijk, maar Helen kon zich nog niet van haar man losmaken.

Toen zij later toch voor mij koos, was ik zielsgelukkig. Ik besloot naar Nederland te verhuizen, omdat een baan in Noorwegen  voor Helen geen optie was.’  Stralend:  ‘Het lukte me snel in Nederland aan de slag te komen. Ik kwam in contact met het ouderenkoor Bellefleur in Naarden dat ik 16 jaar heb geleid. Later was ik eveneens dirigent van andere koren zoals het Scandinavisch Koor en het Erato vrouwelijke componisten koor.’


De wind mee

Gro is sinds kort gepensioneerd. Ze rijdt als vrijwilliger bij de sociale vervoersdienst Heen en Weer Amsterdammers die moeilijk ter been zijn. Helen is nog lid van een aantal commissies in de museumwereld. Zij blikt terug: ‘We realiseren ons dat we allebei vaak de wind mee hadden. Op professioneel én persoonlijk gebied. We kwamen elkaar bij toeval tegen en konden twee jaar later voor elkaar kiezen. Na mijn eerste huwelijk van 37 jaar ben ik afgelopen januari opnieuw getrouwd’.  Trots laten ze hun trouwring zien. Gro: ‘Op deze leeftijd zijn we samen gelukkiger dan ooit. We genieten van reizen, de (klein) kinderen van Helen en onze vriendenkring. Die hopen we trouwens verder uit te bouwen door te gaan deelnemen aan activiteiten van het Roze Stadsdorp. Bij een feestelijke gelegenheid kunnen we er dan zo uitzien....’


Foto: Gro Rapstad (links) en Helen Schretlen (uit privé collectie)