Over een van de mooiste avonden van het afgelopen jaar

In 2024 ben ik de krant steeds minder intensief gaan lezen. Het slechte nieuws domineerde bijna elke pagina. Ik heb steeds meer behoefte aan mooie dingen, aan warmte en positiviteit. Waar werd ik het afgelopen jaar nou echt blij van?

Het gebeurde op een avond in oktober. Ik zag voor de tweede keer de musical De mol en de paradijsvogel. Dat is al bijzonder, ik ga nooit twee keer naar dezelfde voorstelling. Maar dit verhaal pakte me volledig. Dat is uitzonderlijk. Er is tijdens een theaterstuk altijd wel een moment waarop mijn gedachten afdwalen: ik moet eigenlijk naar de wc, hoelang zou het nog duren, waar heb ik mijn huissleutels eigenlijk gelaten? Maar die avond vergat ik alles, ik werd volledig ondergedompeld in een meeslepend en origineel verhaal.   

De musical gaat over twee totaal verschillende mannen die bij nader inzien veel met elkaar gemeen hebben. De ene Albert Mol, een man die door velen werd gezien als een aanstellerige nicht waar je je als aankomend homo niet mee wilde identificeren. De ander de Egyptische vluchteling Wassim die als drag queen de vrijheid zoekt in Amsterdam, hetgeen toch niet zo makkelijk blijkt te zijn. Beide mannen zoeken een plek waar ze zichzelf kunnen zijn. Duiken ze de grond in als een mol of durven ze uitbundig hun veren te spreiden?

Wat origineel om de levens van deze twee mannen in elkaar over te laten lopen. Zoveel humor, ernst, nostalgie, maar vooral ook: hoe actueel. Albert was de eerste openlijke homo op televisie, Wassim laat ons zien dat er op het gebied van de tolerantie in ons land nog heel wat te winnen valt. Beiden verdienen een bijzondere plaats in de roze wereld. Alberts openheid in de jaren zestig, toen de meeste homo’s in een potdichte kast zaten en Wassims moed om zijn land te verlaten en in Nederland een nieuw leven te beginnen. Albert, vaak verguisd, krijgt in deze musical postuum eerherstel. Wassim durft zijn veren te spreiden, ondanks enorme tegenslagen.

Je moet maar durven. Lang niet iedereen durft zichzelf te zijn en te stralen. Ik moet dan altijd denken aan wat Nelson Mandela in 1994 zei tijdens zijn inaugurele speech als president van Zuid-Afrika: ‘Onze grootste angst is dat we mateloos krachtig zijn. Het is ons licht, niet onze schaduw, dat ons het meest beangstigt.’

Spreid je veren, stop je ‘queer zijn’ niet onder stoelen of banken. Ik weet het, in veel landen leidt dat tot dikke ellende, soms zelfs tot de doodstraf.  Ook in Nederland gebeuren nog ‘rare dingen’. Onlangs maakte ik me weer kwaad toen ik een tweetal streng-christelijke docenten en een zalvende dominee hoorde beweren dat ‘je het wel mag zijn maar niet doen.’ Bovendien is conversietherapie nog steeds niet verboden. Een grote schande, de grenzen van de godsdienstvrijheid worden ruimschoots overschreden.

Hè heerlijk, ik kan me nog opwinden. Dat is wat Hedy d’Ancona bedoelt met prettig oud worden, zoals ik in mijn vorige column schreef. Ik wil er een positief jaar van maken, met de nodige opwinding en verontwaardiging. Jullie ook?