Zanger-acteur Tom de Jong over zijn passie

Tom de Jong en Willem Pleiter gaven op 17 september in het Ramses Shaffy Huis een voorproefje van hun nieuwe Nederlandstalige muziekprogramma Dichtbij. Ze omschrijven het als eigenzinnig en persoonlijk. Dat klopt! Muziek en tekst kruipen soms onder je huid. Tom en Willem zijn op 14 en 15 oktober te zien in het Betty Asfaltcomplex. Daarna gaat het programma het land in en is het ook beschikbaar voor Amsterdamse zorginstellingen waar Tom al een graag geziene gast is.

De ouder wordende man

Tom en Willem ontmoeten elkaar in het najaar van 2022 en hebben meteen een muzikale klik. Willem heeft een conservatorium-achtergrond jazz en is geïnteresseerd in muziek uit de jaren vijftig en zestig. Daar vindt hij een raakvlak met het werk van Ramses Shaffy dat Tom na aan het hart ligt. Gezamenlijk steken ze chansons van Ramses in een nieuw muzikaal jasje en bewerken ze klassiekers van onder andere Robert Long en Frank Boeijen. Ze raken zo geïnspireerd dat ze ook eigen nummers creëren. Met prikkelende teksten van Tom zoals in het Lied van de ouder wordende man en sprankelende composities van Willem. Zo ontstaat hun programma Dichtbij.

Tom en Willem in het Ramses Shaffyhuis, foto: MacSiers Imaging

Ik wilde niet ‘zo’ zijn

Al jarenlang treedt Tom als zanger en presentator/gastheer op voor de Amsterdamse lhbti+ gemeenschap. Zelf geniet hij vooral van optredens in woonzorgcentra met een Roze Loper. De bewoners hangen aan zijn lippen wanneer hij tussen de liedjes door vertelt over zijn leven. Als Tom met een frivool hoedje en op hoge hakken Lia zingt over een voormalige wulpse collega die wel pap lustte van de mannen, gaat het publiek uit zijn dak. “Toch wilde ik aanvankelijk niet ‘zo’ zijn. Maar ik kon er niet omheen. Op de middelbare school zat ik eens met een groepje vrienden bij elkaar. Een van hen las voor uit Ik Jan Cremer. We werden er allemaal opgewonden van. Alleen ik niet van het boek, maar… van de jongens.” Toch krijgt Tom rond zijn twintigste een relatie met een meisje, die vijf jaar zou duren. “Maar ik bleef aan jongens denken en besloot na lang aarzelen uit de kast te komen.” Tom’s omgeving, ook zijn vriendin, reageren positief. "Zij is nog steeds mijn beste vriendin, een moordwijf voor wie ik door het vuur ga.” 


Tom in woonzorgcentrum De Rietvinck, foto: Jaap van Riemsdijk  

Zes moeders

Tom wordt in 1954 geboren in een Arnhems gezin dat al vijf dochters telt. Eindelijk een zoon! Dat heeft Tom geweten. Zes moeders die er vaak een eigen mening op na houden, voeden hem op. Tom’s eerste kennismaking met de theaterwereld is als kabouter tijdens een balletvoorstelling waaraan zusjes meedoen. Hij kon toen niet vermoeden later een professionele toneelcarrière tegemoet te gaan, want na de middelbare school werkt Tom ruim tien jaar als verpleegkundige. In zijn vrije tijd zingt hij en speelt toneel bij een amateur-toneelgroep. Op een dag trekt hij de stoute schoenen aan en schrijft zich in bij een castingbureau. Dat moment zal zijn leven veranderen. “Ik deed met succes auditie bij een toneelgezelschap en vertrok meteen uit de zorg.” Daarna krijgt hij allerlei rollen, ook in films en populaire televisieseries. Lachend: “Spijkerhoek, Medisch Centrum West, Onderweg naar Morgen, Goede Tijden Slechte Tijden: ik was overal te zien.” Werkt als trainingsacteur voor allerlei organisaties en als (stem)acteur in bedrijfsfilms en commercials. In 2018 speelt hij een hoofdrol in de succesvolle achtdelige HBO-televisieserie Grisse en in de Indonesische film Bumi Manusia, op Netflix te zien als Earth of a mankind. Begin 2024 gaat Tom de rol van opa Henk spelen in de film Duivinder

Scratch Your Ass

Naast acteren is zingen Tom’s lust en leven. “Als negentienjarige kwam ik bij een symfonische en later bij een new wave band terecht. Op mijn dertigste mocht ik bij het platenlabel van Joost den Draaijer een single uitbrengen met de titel Scratch Your Ass. Dat kon dus niet en het werd Scratch Your Act! Ik word gelukkig van zingen, het tilt me op. Zingen spoelt mijn ziel.” Een hoogtepunt is zijn optreden tijdens de 75e verjaardag van Ramses Shaffy. In 2019 doet hij mee aan het televisieprogramma The Voice Senior met het nummer van Ramses Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder. Hij behoort tot het team van Angela Groothuizen, wint niet maar koestert zijn deelname als een weergaloos avontuur.


Tom in The Voice Senior, foto: Hanneke de Wit - de Jong 

Tom was bevriend met Ramses Shaffy en maakte diens laatste jaren intensief mee. In het Ramses Shaffy Huis werd hij begeleid op de vleugel van Ramses, die daar een passende plek heeft gevonden.

Met dank aan Paul Hofman en Mariët Sieffers. 

Tickets en meer informatie over het programma op de website van het Betty Asfaltcomplex.

Het Ramses Shaffy Huis aan de Piet Heinkade 231 is een initiatief van Ed Cools, voorzitter van de Stichting Kunstenaarshuizen Amsterdam. Er zijn 36 woningen, ateliers, ontmoetings- en expositieruimtes voor kunstenaars gerealiseerd. De ontmoetingsruimte wordt o.a. gebruikt als een voor iedereen toegankelijk theatertje met een divers cultureel programma (zie: https://kunstenaarshuizen.amsterdam/agenda). Bij de activiteiten in het Ramses Shaffy Huis wordt de lhbti+ invalshoek niet vergeten. Zo is de Arts & Culture Pride 2023 er geopend met de spraakmakende tentoonstelling Gay fetish photocompetition MOREPIXX?