Interview met Jeroen Zoon

Jeroen Zoon (50) is studentendecaan bij de faculteit Business & Economie van de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Op een druilerige herfstdag bezoek ik hem in zijn ruime moderne appartement op het Cruquius-eiland, waar hij sinds 2008 samenwoont met zijn man Jaap. We praten over zijn werk en met name over de impact van de coronacrisis.
 
Band met het Roze Stadsdorp Amsterdam

Ik hoorde over het RSA van Jacqueline Janssen, Niels Wolf en David Noordhoff. In de toekomst hoop ik aan te kunnen haken bij de filmavonden en de borrel. Ik vind de connectie tussen mensen heel belangrijk, dus als ik iets in deze tijd wél kan doen, dan wil ik dat aanpakken. Vandaar dat ik reageerde op je oproep voor een interview over onderwijs.

LHBT+ in het onderwijs

Ik ben in het onderwijs altijd bezig geweest met LHBT-zaken. Het onderwijs is essentieel bij het bewust maken van diversiteit in alle opzichten. Ik benadruk altijd dat de emancipatie nooit af is, ieder jaar komt er een nieuwe lichting, dus ieder jaar moeten we voorlichten. Ook in de casuïstiek moet er aandacht zijn voor de zichtbaarheid van onder andere LHBT-mensen. Het stadium van ‘Jan en Annie hebben een huis gekocht’, dat hebben we toch wel gehad. 

In mijn vorige baan (faculteit Maatschappij en Recht) was ik betrokken bij de HvA-brede minor De veranderende stad, waarbij we ook LHBT-onderwerpen aan de orde lieten komen. Over Coming Out Day heb ik een stukje geschreven in het HvA-blad; daar stonden ook studenten van mijn faculteit in. In een themasessie met alle studentendecanen bespreek ik LBHT-zaken, bijvoorbeeld de verhoogde kans op zelfdoding.

Ik was betrokken in het voorstadium van de HvA-Pride. Toen HvA-Pride er eenmaal was en de HvA een boot op de Pride 2019 had, kwam ik David tegen en spraken we erover hoe moeizaam het ‘in zijn tijd’ was gegaan, omdat de HvA neutraal wilde zijn. Het College van Bestuur wilde er eerst echt niet aan, maar de initiatieven zijn van onderaf gestart en uitgewerkt: logo, regenboogvlaggen, boot voor de Canal Parade. We gingen niet meer weg, waren onderdeel van het Platform Inclusie, dus op een gegeven moment was HvA-Pride er gewoon. 

Werk als studentendecaan

Ik help studenten die vastlopen, daardoor studievertraging oplopen en financiële problemen krijgen. Het kan gaan om sportblessures, maar ook om psychische problemen. Door de coronacrisis zijn er meer in de knel gekomen. Honderden studenten konden opeens geen stage meer lopen, geen veldwerk doen. Ik wijs ze dan op het stagebureau, de examencommissie of op LinkedIn, hoe ze daar een profiel kunnen maken en contacten kunnen leggen voor stage en verdere loopbaan. Natuurlijk gebeurt er wel zoveel mogelijk online, wat bij Commerciële Economie beter mogelijk is dan in de hulpverlening.

Impact van de corona-uitbraak

In februari was ik net bij deze faculteit begonnen. Na slechts twee weken op mijn kamer moesten we allemaal stante pede weg. Binnen een week is de HvA helemaal digitaal gegaan. De plannen en technische tools lagen al jaren op de plank. Opeens werd alles razendsnel ingezet. Docenten kregen training in online lesgeven. Voor die tijd had ik een spreekuur, met een wachtkamer vol met studenten. Nu gebruiken we een afsprakensysteem en kunnen studenten een belafspraak met mij inplannen.

Ik merk dat studenten gebrek aan structuur en motivatie ervaren, moeite hebben met uit bed komen. De vaak onvermijdelijke studievertraging, de onzekere toekomst, het wegvallen van leuke dingen, het maakt dat veel studenten somber en onzeker worden. Voor veel problemen is wel een oplossing te bedenken. Ik regel nu vaak bij de examencommissie een tweede herkansing of uitstel voor het inleveren van een scriptie. Studenten leggen toetsen online af, twee uur lang, thuis, met een camera op hun hoofd. Als ze hun hoofd even wegdraaien, geldt dat als een fraudemelding. Je kunt je het gedoe hierover voorstellen. Ze mogen tijdens een toets niet naar de wc. Voor studenten met bepaalde ziektes regel ik dan dat ze dat wel mogen. 

Veel jonge mensen kunnen niet zo goed omgaan met teleurstellingen en restricties. Als een student al jaren in zijn hoofd heeft dat hij stage gaat lopen op Curaçao en dat kan opeens niet meer, dan vraag ik: wat is je plan B? Het relativeren van problemen – hoe erg is het als een feest niet doorgaat - moeten ze nog leren. Ik vind hun verhalen heel boeiend, soms grappig, vaak heftig.  Er zijn bijvoorbeeld studenten die mantelzorger zijn voor een zieke ouder, zij willen besmetting dus zoveel mogelijk voorkomen. Als zij hier dan met een mondkapje op zitten, worden ze wel eens uitgelachen door medestudenten. Ik geef ze dan suggesties voor hoe ze daarmee om kunnen gaan. Ik verwijs meerdere keren per week naar huisarts of psycholoog. Vaak bedanken ze me later daarvoor. Het is fijn dat ik het verschil kan maken.

De tweede golf

We zijn natuurlijk veel beter voorbereid en men is er nu meer aan gewend. We blijven veel online doen, waarbij veel functionaliteiten zijn verbeterd. Er is een spreekuur StudentInfo opgezet waar studenten vragen kunnen stellen en allerlei informatie vinden, dat werkt best goed.

Studenten komen een keer per week naar school. Bij de ingangen word je opgevangen door gastvrouwen, moet je je handen desinfecteren en de looproutes volgen. In de lokalen zijn de tafels ruim opgezet, zodat afstand houden mogelijk is. Voor het gros werkt dit. Ze vergeten soms de regels wel eens. Ik hoor ze zeggen: ik word toch niet ziek. Maar ik spreek ook studenten met kanker of diabetes, die lopen er gewoon tussen en maken zich ernstige zorgen. Studenten moeten leren om de maatregelen te respecteren, niet alleen om gezondheidsredenen, maar ook om economische redenen en hun eigen professionele toekomst. Je wil toch niet dat bedrijven failliet gaan?

Wel is het begrip vanuit studenten voor de HvA mager. Net zoals in de zorgsector – neem het vernielen van een teststraat - is de weerstand gegroeid. Zo is een student een actie begonnen om collegegeld terug te eisen, waarmee hij de landelijke pers heeft gehaald. Hij zou een studiepunt moeten krijgen voor pr en organisatie!

Het positieve

De onderwijssector heeft zijn sterke kant laten zien. Er is keihard gewerkt om leerlingen en studenten op nieuwe manieren onderwijs te geven. Het online werken heeft echt voordelen. De student die in Enschede woont en voor zijn zieke moeder zorgt, hoeft nu niet naar Amsterdam te komen en kan me via video call spreken. Iedereen is veel minder tijd kwijt aan reizen. Een collega met een kuchje blijft thuis. Als je niet naar een cursus kan vanwege een verkoudheidje, kun je er toch online bij zijn. Het online-onderwijs zal blijven bestaan, verwacht ik, naast fysieke bijeenkomsten. En dat groeten, iedereen maar zoenen en omhelzen, zeventig collega’s om je nek met feestdagen en vakanties, dat is er gelukkig niet meer. Daardoor ben ik nu ook nooit meer ziek!

Privé

In het begin ben ik wel down geweest. Alle leuke dingen gingen niet door: filmdagen, eten met vrienden, vakanties, sportschool. Echt demotiverend. In de zomer werd het leven weer leuker. Dat nu een kleine groep mensen, die lak hebben aan de regels, het de zwijgende meerderheid zo moeilijk maakt, daar heb ik veel moeite mee. Door die mensen zitten we weer thuis. Gelukkig heb ik een erg leuke man! We wandelen veel. Hebben een ‘coronazitje’ voor het raam gemaakt, voor de werkpauzes. Om de zoveel weken organiseren we een verrassing voor elkaar, dat kan van alles zijn. Er kan gelukkig nog veel wél.