Wens
Wat had ik uitgekeken naar mijn bezoek aan de schrijfster Renée van Marissing. Echter, een onverbiddelijke griep heeft daar mooi doorheen gewalst. De ontmoeting heeft zich dus niet in den vleze mogen voltrekken. Nieuwe ronde, nieuwe prijzen. Het wordt een denkbeeldig bezoek, waarvoor ik jullie uitnodig. Chique gezegd: een virtuele visite!    

    
Renée van Marissing, tekening: Rebecca Clarke Renee, Literatuurmuseum 

 

Aanvankelijk zou de afspraak plaatsvinden in het kantoor van Renée. Ik had me al voorgesteld hoe ik binnen zou komen. Na de begroeting zou ik haar een pakje overhandigen dat het boek  ‘A room of one’s own’ van Virginia Woolf bevatte. In 1924 pleit Woolf vurig voor een eigen kamer voor schrijfsters. Marissing heeft daarentegen niet slechts een kamer maar een ‘An office of her own’, een ontwikkeling die Woolf’s grote goedkeuring zou hebben genoten. Vervolgens zou ik het kantoor gefotografeerd hebben. En dan zouden wij het hebben over … Wat een leuke inkopper was dat geweest. Maar het moet bij binnenpret blijven!


Werkelijkheid
En hier zit ik dan achter de laptop en laat mijn verbeelding spreken. Ik stel mij voor hoe de ontmoeting en het gesprek verlopen zouden zijn. Als het ware een droomscenario. Marissing (1979)  is in 2006 afgestudeerd aan de schrijfopleiding van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Ze heeft naast romans, korte verhalen en essays ook hoorspelen en scenario’s geschreven. Haar filmisch ingestelde blik  kom ik tegen in alle drie de romans die ik van haar gelezen heb. Onze Kinderen (2021), Gelukkige Dagen (2022) en Ontkiemende Liefde (2024).   

 

Hot stuff  
In Ontkiemende Liefde (2024), waarin het heen-en weerspel van erotische aantrekking tussen twee vrouwen bij de ontmoeting in een broeikas tot leven komt, hijg ik van opwinding of houd ik  mijn adem in van spanning, al naar gelang. Ik zinder lekker onbekommerd mee. Net echt, of ik in de bioscoop zit. ‘Onversneden lesbi-queer romance van Nederlandse bodem’, zegt de achterflap. Ongetwijfeld hebben de dames onder ons destijds gesmuld van Wilde Rozen, de eerste lesbische boeketpocket-serie uit de jaren 90. Drie generaties lesbo’s binnen één familie. Ga ze maar lezen of herlezen! Sindsdien heeft het genre officiële status gekregen en nu heet het Pulpature. What’s in a name? Van Pulpa, weke massa zo leert mij Van Dale, naar Vulva is slechts een hand breed.




Drama in boekvorm
In de roman Gelukkige Dagen speelt zich een drama af, een levensdrama. De 46-jarige Sil krijgt de diagnose Alzheimer. Deze slachter, want zo verwoestend is die ziekte, slaat niet alleen toe bij Sil. Haar vrouw Lina en Sils hele omgeving vallen ook ten prooi. Marissing treft een goede toon. Zij beschrijft de weg die Sil gaat, maar eigenlijk steeds meer ondergaat. Haar vrouw en haar familie en vrienden roeien uit alle macht met de riemen die zij hebben, maar zien de werking daarvan drastisch en onverbiddelijk verminderen. Gelukkige Dagen, Happy Days, van de hand van toneelschrijver Samuel Beckett speelt een cruciale rol. Het verhaal van het toneelstuk is absurd en simpel tegelijk. Een vrouw ligt  met een parasol en een boodschappentas naast zich tot haar middel in een zandberg begraven. Haar man ligt een stuk achter haar. Langzaam steeds dieper wegzakkend haalt ze herinneringen op aan de ’Happy Days’ van vroeger. Of het stuk een ‘happy ending’ heeft, laat Beckett in het midden. Het gordijn valt nog voordat het lot van de zinkende vrouw beslecht is. Sil maakte ooit deel uit van een toneelclub, die dit toneelstuk destijds op hun repertoire had staan. Jaren later wordt het opnieuw opgevoerd. Zij is dan al behoorlijk aangetast door de Alzheimer. Samen met Lina gaat ze  naar de voorstelling. Ook haar toneelvrienden zijn daarbij, op de bühne en in de zaal. Theater, werkelijkheid, heden en verleden alles verzandt in de beleving van Sil.

In het boek valt het doek op het moment waarop Sil uit huis zal gaan en zal worden opgenomen in een zorginstelling. Knap, hoe Marissing subtiel alle draden van  het verhaal samen weet te vlechten.




 

De Circle of Life
In Onze Kinderen, verschenen in 2022, is sprake van een dubbel-scenario. Het gaat over twee aangrijpende gebeurtenissen in een mensenleven: het afscheid van een overleden vader en de komst van een kind. Eigenlijk komt van het graf tot aan de wieg alles aan de orde. Mia haar vader is overleden en samen met haar zuster moet ze zijn huis opruimen. Mia’s ouders zijn gescheiden toen ze een kind was. Zelden heb ik de sfeer van een gebroken gezins- en familieverband zo tot onder de huid beschreven gezien. In diezelfde tijd is Sally, de vrouw van Mia, hoogzwanger. Ze verwachten de komst van hun eerste kind. Dood en leven, afscheid en welkom, verlies en vreugde, twijfel en moed maken een prachtige rondedans op het schouwtoneel van het leven.

Naar mijn idee introduceert Marissing een nieuw genre in de literatuur of haalt ze het onder het stof uit: het romandrama, een mengeling (op zijn eigentijds: fusion) van toneelstuk en roman. Ze doet dit bekwaam en toegewijd. Niet voor niets genomineerd voor de Libris Literatuurprijs 2022.




Net gewone mensen
Uitermate verfrissend bij het lezen van deze boeken is dat een gezin van twee moeders geen discussiepunt maar een bestaansfeit is. Homoseksualiteit is niet meer het (problematische) onderwerp maar maakt vanzelfsprekend deel uit van de leefomgeving. Een wezenlijk verschil met vroeger. De literatuur is door haar uit de kast gehaald.Tien met een griffel!

Mijn virtuele visite is hierbij afgelopen. Doek!

 

Live
Maar er is licht aan de horizon. Want op 6 april is Renée van Marissing in levende lijve aanwezig op de Literaire Salon van het Roze Stadsdorp. Daar kan men uit haar eigen mond horen wat haar drijft. En is er gelegenheid boeken te kopen en te laten signeren. Nicolaas Elsthout zal deze bijeenkomst op de piano larderen met muziek.

Literaire Salon

  • Zondag 6 april 2025
  • Buurthuis De Coenen, Joh. M. Coenenstraat 4, Amsterdam Zuid.
  • Start programma 15:00, zaal open 14:30
  • Kosten: € 10,00 inclusief koffie en thee.
  • Muzikale bijdrage door Nicolaas Elsthout
  • Kaarten verkrijgbaar via de ticketshop >>


Je kunt de literaire salon ook bijwonen als je de besproken boeken niet hebt gelezen. De boeken zijn na afloop te koop en kunnen door de schrijver worden gesigneerd.