“Wie zal in de regenboog scheiden
De regen van de zon?
Zó dacht ik, dat ons beiden Niets scheiden kon.”
“Hij dronk de wijn. Ik zag de zonnestralen
Eén eeuwig ogenblik verspelen in zijn glas.
Hij zal nooit weten (God weet waar wij dwalen!
Dat ik de dichter van zijn wijnkelk was.”
Jordanese opera
In de stilte laat ik de woorden tot mij door dringen. Mooi, diep, emotioneel en vooral liefde. Mijn gedachten en gevoel gaan naar de Oranjekerk waar de spraakmakende theatervoorstelling EER DE HAAN . . over het leven van Jacob Israël werd uitgevoerd. Eer De Haan is een muziektheater voorstelling over het leven maar vooral werk van Jacob Israël. Hij was schrijver/ dichter, jurist, docent, journalist en vooral openlijk homoseksueel. Als zionist vertrok hij naar Palestina, maakte een switch naar het orthodoxe om uiteindelijk ambassadeur te worden voor een vreedzame samenleving tussen zionisten, orthodoxe Joden, Arabieren en Palestijnen. De zionisten waren niet zo blij met hem want zij wilde het land Israël voor zichzelf. Op 30 juni 1924 werd hij geliquideerd. De eerste politieke moord op een Nederlander in den vreemde.
“Nee: ik ben om te wenen niet geboren
Hier met mijn volk tegen de tempelmuur
Laat de lach van wie schoon zijn, mij bekoren
Van ieder volk, op ieder uur.”
Een uur lang de diepte in van de avonturen, dromen, ambities, talenten en wroegingen van een diepzinnige bekende Nederlander.
Ademloos
Vanaf het begin ben ik onder de indruk. De Jiddische zang met levende muziek vervoerde mij naar melancholie. Gevoelens buitelden en gedachten wisselden elkaar af over heden en verleden. Het spel van de artiesten was subliem en ademloos absorbeerde het publiek het leven van Jacob. Er kwam veel naar voren van wat ik niet wist. Weggezogen door de prachtige muziek en teksten vloog de tijd. Een daverend applausvolgde dat lang aanhield.
Na de uitvoering een glaasje wijn en evalueren. Naar mijn gevoel was iedereen diep onder de indruk – zo voelde de energie. Korte gesprekken met de spelers, complimenten en een lach op ons gezicht. Het is als een soort herkenning, de woorden die Jacob verstopte in zijn gedicht. Het begrijpen van het sentiment wat riekt naar melancholie. Pijnlijke ervaringen van vele ouderen – dat is wat ik hoor en zie. ‘Toch over 100 jaar is alles anders’ – is wat Jacob’s moeder toen tegen buurvrouwen had gezegd. ‘Dan is alles heel normaal, dan wordt het niet weerlegd.’ Veel van zijn werk is herkenbaar in deze tijd – ook al moeten wij altijd paraat zijn, dat is een feit.
Geen homoseksuele schavuit
Jacob een man oprecht zoals hij was – streed voor de gewone man, hij was een socialist zogezegd. De SDAP waar hij lid van was flikkerde hem er uit, want men wilde vooral geen homoseksuele schavuit. De SDAP was in zijn beginjaren en bestond nog niet zolang, dus Troelstra plakte Pijpelijntjes liever achter het behang. Ook liep hij een voorop bij de spoorwegstaking wat breeduit beschreven staat en kwam in actie tegen de uitbuiting van Jan met de Pet, want voor hen stond hij overal paraat. De Palestijns Arabische jongens waren zijn muzen en poëtische inspiratiebron – de prachtige poëzie daaromtrent was het enige wat toen nog kon. Neem een kijkje op de website waar ontzettend veel staat vermeld en het ware verhaal wordt verteld.
“Ook hier ben ik de zinnelijke Dichter,
Genietend door zo menig Land gegaan.
De lach van de Marokkaan valt mij lichter
Dan 't wenen van wie met mij bidden staan.”
|
In het Weefhuis te Zaandijk vindt van 27 – 31 december aanstaande een festival plaats, waarbij al die door De Haan geïnspireerde kunstenaars hun werk tonen, maar waar men ook kan kennismaken met de werken van De Haan, zijn leven en zelfs zijn gewelddadige dood en waar men ook wederom Schout bij Nacht kan zien met Eer de Haan . . . Het festival vindt plaats onder de vlag van De Zaanse Regenboog. Voor verdere informatie: |
.png)
De Zaanse Regenboog 
.png)
.png)
.png)