Voor velen kwam het overlijden van Djoie nogal onverwachts. Een actief RSA-lid. We lazen: “Dansend stap ik uit het leven. Opgelucht dat het mag.” Het bleek dat ze al twee jaar eerder toestemming kreeg om vanwege ondraaglijk psychisch lijden euthanasie te mogen plegen.
Djoie was in hart en nieren een professionele danser. Ze was twintig jaar werkzaam als dansdocent en -consulent, o.a. bij het PRA-muziektheater: “Ik kan het niet laten om te bewegen.” Djoie was als trainster betrokken bij GoldenSports, lid van een Spaardammer zanggroep, kortom heel actief. Het was zwaar toen door corona al deze activiteiten vervielen.
Djoie’s portret, tijdens de tentoonstelling ‘Oud Roze’, bood inzicht in haar leven: ”Als je moeder je wegdoet op je achtste vanuit Aruba naar een Nederlands klooster dan beheerst dat je hele leven. Ik was sindsdien stoer, een overlever met een harnas.” Geen vakanties bij familie, altijd in dat klooster. “In de vrouwenbeweging voelde ik me gelukkig”, Ze verliet haar man en dochter met een verstandelijke beperking om de vrouwenliefde te ervaren. Sindsdien werd ze zich bewust van haar “witte” denkwijze, en ontwikkelde bewustzijn als gekleurde/zwarte vrouw.
Met een kleine groep bekenden vierde Djoie thuis haar afscheid. Haar begrafenis regelde ze zelf. Daarom zagen we een zingende stoet van mensen door het Westerpark lopen met Djoie in een open kist vol bloemen in hun midden, om rechtstreeks ter aarde te worden besteld op Sint Barbara. Ontroerend was toen de vraag van haar dochter: “Mam lig jij daar? En wat gaat er nu met jou gebeuren?” Wie wilde kon daarna naar de buurtboerderij om iets te drinken.
Ik was geschokt door het totaal onverwachtse overlijden, en miste een dienst in een zaaltje van Sint Barbara waar wat levensfeiten gedeeld zouden worden. En dacht: gun nabestaanden een ritueel van een bijeenkomst waarbij intimi èn minder bekenden ervaringen delen om gezamenlijk een overgang te kunnen maken in het accepteren van iemands overlijden. Een begrafenis is er m.i. voor meer mensen dan alleen intimi.
Ingrid Foeken
Coördinator Westerpark RSA.
Op verzoek van de vrienden van Djoie is onderstaande foto toegevoegd
Djoie Krind bij de viering/herdenking 'Dragers van Verre' in het westerpark, juni 2023
beste Ingrid Foeken,
We lazen je artikel in het Roze Stadsdorp ter nagedachtenis aan Djoie Krind en willen je hiervoor bedanken.
Helaas staan er ook beweringen in het artikel die niet kloppen. Dit raakte ons, omdat wij Djoie hierin niet herkennen. Wij -een aantal vrienden van Djoie- willen dan ook graag een en ander toelichten en onze ervaringen delen.
Djoie heeft haar kind nooit verlaten, zoals in het artikel staat. Ze mocht haar kind van de vader niet meer zien, vanwege haar gevoelens voor vrouwen. Dit was uitermate pijnlijk en frustrerend. Djoie heeft juist gevochten als een leeuw om haar kind te blijven zien. Ook nu, na haar overlijden, krijgt haar dochter alle liefdevolle zorg die zij nodig heeft. En daar heeft Djoie zich met al haar liefde voor ingezet.
En over de scheiding met haar man…. Dat volwassen mensen elkaar verlaten is vaak pijnlijk, maar niet ongebruikelijk. Dit soort dingen gebeurt in het leven.
Djoie heeft gekozen voor hulp bij zelfdoding en dit was een langdurig en intensief proces voor haar.
Net als voor jou was het voor ons en voor vele anderen onverwacht toen Djoie vertelde dat ze zou komen te overlijden. Ze heeft ervoor gekozen om op haar eigen manier afscheid te nemen. Dat is haar goed recht en dat gunnen we haar. Daar hoeft ze niemand verantwoording over af te leggen.
Ze heeft alles zelf voorbereid en georganiseerd en was ons stappen vooruit. Daardoor voelde het misschien soms vreemd voor ons, maar we realiseerden ons steeds: het gaat hierbij niet om ons, maar om haar, om Djoie!
We zijn blij Djoie gekend te hebben en zullen Djoie blijven herinneren als een warm, betrokken en moedig persoon. We respecteren haar keuze en laten ons inspireren door haar authentieke manier van zijn.
Warme groeten,
Vrienden van Djoie
Wie naar aanleiding van deze tekst meer over Djoie wil lezen, hier twee links.
https://www.stichtingopenmind.nl/oudroze-online/
https://pramuziektheater.nl/wp-content/uploads/2020/07/PRA-Magazine-juni-2020.pdf