‘Jong & Oud in Genderland’

Op mijn gemak - want er stond een fikse wind en tenslotte ben ik een oudere dame - fietste ik op 24 april richting Oost.  

Dusty Springfield  Yesterday when I was young

Daar zal de themabijeenkomst ‘Jong & Oud in Genderland‘ plaatsvinden, georganiseerd door Roze Stadsdorp Amsterdam samen met ASVGay, de Amsterdamse Gay Studentenvereniging en individuele lhbtq+’ers. Oud en jong in gesprek met elkaar. Wat willen ze elkaar vertellen en wat willen ze van elkaar horen.    

Crosby, Stills, Nash and Young Teach your children/parents well 
                                                                                                  
Op een oude fiets moet je het leren, luidt het gezegde. Maar is dat zo? En blijft dat gezegde overeind na vanmiddag? We gaan het beleven.

Bij binnenkomst tel ik 10 (tot 30 jaar) jonge hoofden. Al binnendruppelend stijgt het getal naar 17 op 60 in totaal, waarbij 15 van 30-50, aardig verdeeld over mannen en vrouwen. Voor zover dat nog zo aangeduid mag worden. Ready for take-off! En dat doen we onder leiding van Andrea van Pol, die ons als een echte roerganger met vaart en verve door Genderland zal loodsen.

Andrea voor ons allen en verder ieder voor zich.  Zwemvesten en reddingsboten gaan overboord. De vorm is ‘fluent’, gewoon zoals het gaat. Mensen die niet op de foto willen krijgen desgewenst een roze balkje over hun gezicht. Niemand heeft bezwaar. En avant! 

Cole Porter  Anything goes

Carlo van der Linden bijt het spits af met een betoog over de lettersoep, zoals de indrukwekkende lijst van begrippen over homo-, bi- en transseksualiteit vandaag de dag heet. Wanneer een aardig mens het verklaart klinkt het een stuk sympathieker. Eigenlijk vind ik dat niemand zich hoeft uit te leggen. Wordt een hetero ooit gevraagd wat, hoe en waarom ze zo zijn? De pot op met dat binaire systeem, waarin geen ruimte is voor grijstinten, niet eens voor in-betweenies! Kundig en vriendelijk weet badmeester Carlo op een projectiescherm de ballen tussen de verbale vermicelli uit de soep te vissen. Wie, wat en hoe ben of word ik? Aan de hand van een menskoekje (nee, nee geen koekemannetje), de zgn. genderbread-person, wordt de menselijke (seksuele) ontwikkeling in kaart gebracht, met ruimte voor verschillende uitingsvormen. Het staat niet als een paal boven water maar het stroomt (fluïde). Identiteit, sekse, aantrekkingskracht en expressie dansen in non-binaire diversiteit mee in ieders vorm en ontwikkeling.

Joan Armatrading   Me myself I

Het begrip Queer walst heden ten dage dwars door alles heen. Oorspronkelijk een Engelse geuzennaam voor ‘van de verkeerde kant’ zoals dat vroeger heette, staat het nu voor eigengereid, dwars en alles wat buiten de lijntjes zwemt en de hokjes niet in wil. Bijna niemand wil die hokjes in blijkt uit het publiek. 

Vervolgens treedt een panel aan. Een veldboeket van alle leeftijden.           

Twintig-, Dertig-, Vijftig- en Zeventig-plus. Een omschrijft zich als bi (de 20+e). De 50-jarige als Vrouw, zij, haar en als pikant detail bijgevoegd, beeldschoon. Nou, niemand heeft de ogen in de zak zitten.

Juliette Greco  Si tu t'imagines                                                          
Zij heeft samen met haar vrouw een kind gekregen en grootgebracht. Als puntje bij paaltje komt ‘blijf je toch altijd de ander tussen alle families op het schoolplein’. Je anders voelen: Andrea duikt het publiek in met een tweede microfoon in de hand, waar een stem opklinkt: “Het is toch heerlijk om anders te zijn?” Een ander zegt dat hij, geboren in Indonesië, gewend is er niet bij te horen. Vanuit de ‘flikkertrots’ heeft hij gestreden voor (h)erkenning. De verhalen moeten verteld worden. De 30-jarige man uit het panel (hij, homoseksueel) zegt dat het niet leuk is om anders te zijn in een omgeving van witte hetero’s in huizen met schuttingen eromheen. Het publiek lacht meevoelend. Ja, want hij wil er zijns ondanks, toch ‘bij horen’ en zich niet uitgesloten voelen. Dit dilemma is voor mij herkenbaar. Men kan iets missen = ontberen zonder het te willen bezitten. ‘Aan geregeldheid en ook aan vrijheid kleven zowel voordelen als nadelen’ en ‘Verdriet komt voor’. Wijze woorden uit de mond van het 20+ panellid. Het is prettig om je ergens vertrouwd en opgenomen te weten, maar evenzo goed om in je uppie immer hinaus ins feindliche Leben te struinen.

Rodriguez  Over the rainbow Reggae

Nadat het panel is bedankt, verschijnen een 23-jarige jongeman en een 77-jarige vrouw om het begrip Emancipatie in dialoogvorm uit de doeken te doen. De jongere is in 2016 meegenomen naar de Gay Pride. Uit de kast kwam hij later. ‘We dachten wel dat je Zo was’, kreeg hij te horen. Hij is vooral actief op sociale media en Tinder. En hij viert Paarse Vrijdag, een dag waarop scholieren en studenten hun solidariteit met de lhbtq+ beweging tonen door paarse kleding te dragen. Omschrijft zich als ‘niet heel strijdbaar’. Strijdbaar is de 77-jarige vrouw daarentegen in hart en nieren. Niet voor niets draagt zij altijd de kleur rood. Haar ontwikkeling ging van hetero via socialisme en feminisme naar lesbisch. In haar jeugd was ze al zwaar onder de indruk van Anna Blaman (staat voor Ben Liever Als Man). Jong zegt toe dit jaar mee te lopen met de Pride Walk en Oud gaat gewoon door met de strijd.

Geen adempauze wordt het publiek gegund. De sokken erin. Andrea confronteert ons met een aantal stellingen op het projectiescherm. Wij mogen nee of amen zeggen. 
  • In de Pride Botenparade herken ik me niet. Een meerderheid van jong en oud steekt de vingers op. Carnavalesk, politiek, te duur, voornamelijk een hetero-gebeuren qua sponsors en bemanning. De in uniform aanwezige roze in blauw-agent vindt de parade toch een goed idee; evenzo de Pride Walk, waar hij altijd de ordedienst opfleurt met zijn aanwezigheid.               
  • Moet de Botenparade dan afgeschaft?  Veel minder vingers omhoog. ‘Vroeger kon ik langs de kant op de fiets mee.’ Het moet kleinschaliger, spontaner. Minder herrie, ja, dat hoor ik goed! De Pride Walk is belangrijker, kost ook niks?!
  • Waarom actievoeren? Alles is toch al bereikt! Nee, zegt het publiek. Nog steeds is homo-, bi- en transseksualiteit niet vanzelfsprekend. In het buitenland is de tendens soms veel grimmiger, maar Nederland schuift ook naar rechts. Wat voor soort actie dan? Gesprekken en dialogen o.a. met de religie, overbrugging door sport … En zie, daar valt dan eindelijk de term van solidariteit!

Andrea laat de stellingen nog even in duizelingwekkende vaart over het scherm buitelen! Dat prachtig spontaan geroepen toverwoord Solidariteit! En laat dat nu ook het laatste onderwerp zijn. Het panel bestormt opnieuw het podium. ‘Kom achter de geraniums vandaan’, meer modern ‘Kom uit je bubbel’.            

Het bulkt ineens van de positiviteit. De geschiedenis en de toekomst zijn verbonden. ‘Jongeren zijn schatplichtig aan ouderen.’ Zo mag ik het horen. Gaat het Roze Stadsdorp Amsterdam zich meer openstellen voor jongeren? De teerling is geworpen. Vele stukjes uit de genderpuzzel zijn gelegd.                                      

Het einde is de vraag naar de toekomst. Hoog tijd voor de borrel!  

En om op mijn beginuitspraak ‘Op een oude fiets moet je het leren’ terug te komen. Geen sprake van. Niks leren en zelf op je neus vallen.  Allemaal op de fiets!

Culcha Candela    La Bicicleta